در دنیای معاملات آنلاین، آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم کلیدی برای هر معاملهگری ضروری است. در این مقاله، به بررسی مهمترین اصطلاحات معاملاتی میپردازیم که در دنیای معاملهگری مورد استفاده قرار میگیرند.
در فارکس، «لات» واحد اندازهگیری حجم معاملات است. یک لات استاندارد معادل ۱۰۰٬۰۰۰ واحد از ارز پایه است، اما اندازههای کوچکتر مانند مینیلات (۱۰٬۰۰۰ واحد) و میکرولات (۱٬۰۰۰ واحد) نیز وجود دارند.
مارجین مقدار پولی است که معاملهگر برای باز کردن یک موقعیت معاملاتی باید در حساب خود داشته باشد. این مبلغ بهعنوان نوعی وثیقه نزد بروکر نگهداری میشود تا امکان استفاده از اهرم فراهم شود.
لوریج نوعی اعتبار معاملاتی است که به معاملهگر اجازه میدهد با سرمایهای اندک، موقعیتهای بزرگتری را در بازار باز کند. برای مثال لوریج ۱:۱۰۰ به معنای کنترل ۱۰٬۰۰۰ دلار با ۱۰۰ دلار سرمایه است.
اسپرد (Spread) تفاوت بین قیمت خرید (Ask) و قیمت فروش (Bid) یک دارایی در بازار است. این تفاوت نشاندهنده هزینه معامله برای معاملهگر است و مقدار آن میتواند ثابت یا شناور باشد.
سواپ (Swap) در فارکس به بهرهای گفته میشود که معاملهگر در صورت نگهداشتن یک پوزیشن معاملاتی در طول شب، باید پرداخت کند یا دریافت کند. این مقدار بر اساس تفاوت نرخ بهره بین دو ارز در یک جفتارز محاسبه میشود و میتواند مثبت یا منفی باشد.
حد ضرر (Stop Loss) سفارشی است که معاملهگر برای بستن خودکار یک پوزیشن در سطح معینی از ضرر تعیین میکند تا از زیان بیشتر جلوگیری شود.
حد سود (Take Profit) نیز سفارشی است که برای بستن خودکار پوزیشن در سطح معینی از سود تعیین میشود تا سود تحققیافته حفظ شود.
اسلیپیج (Slippage) به اختلاف میان قیمت مورد انتظار معاملهگر و قیمتی که معامله واقعاً در آن اجرا میشود گفته میشود و معمولاً در شرایط نوسان شدید بازار یا سرعت پایین اجرای سفارش رخ میدهد.
ریکوت (Requote) زمانی رخ میدهد که قیمت مدنظر معاملهگر برای اجرای سفارش دیگر در دسترس نیست و بروکر قیمت جدیدی را ارائه میدهد که معاملهگر باید آن را تأیید یا رد کند. این اتفاق معمولاً در زمان نوسانات شدید بازار یا تاخیر در اجرای سفارش رخ میدهد.
سفارشهای شرطی دستورهای معاملاتی هستند که در آینده و با رسیدن قیمت به سطح مشخصی اجرا میشوند. انواع سفارشات شرطی عبارتاند از:
Buy Limit: خرید در قیمتی پایینتر از قیمت فعلی بازار
Sell Limit: فروش در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی بازار
Buy Stop: خرید در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی بازار
Sell Stop: فروش در قیمتی پایینتر از قیمت فعلی بازار
نسبت بین موجودی حساب (Equity) و مارجین استفادهشده (Used Margin) است که بهصورت درصدی بیان میشود. اگر این سطح به حد مشخصی (مثلاً ۲۰٪) برسد، بروکر موقعیتهای باز را بهصورت خودکار میببندد (Stop Out) تا از زیانهای بیشتر جلوگیری کند.
موجودی (Balance): میزان سرمایهای که در حساب معاملاتی وجود دارد، بدون در نظر گرفتن سود یا زیان معاملات باز.
موجودی خالص (Equity): مجموع موجودی حساب و سود یا زیان معاملات باز.
مارجین آزاد (Free Margin): مقدار سرمایهای که پس از کسر مارجین استفادهشده، برای باز کردن معاملات جدید در دسترس است.
به موقعیت باز معاملاتی در بازار گفته میشود. پوزیشنها میتوانند خرید (Long) یا فروش (Short) باشند و تا زمانی که بسته نشوند، سود یا زیان آنها محقق نمیشود.
پیپ (Pip) واحد اندازهگیری تغییرات قیمت در بازار فارکس است و معمولاً معادل ۰.۰۰۰۱ برای جفتارزهای با ۴ رقم اعشار است.
پیپت (Pipette) واحد کوچکتر از پیپ است و برابر با یکدهم پیپ (۰.۰۰۰۰۱) بوده و در پلتفرمهایی که قیمتها را با ۵ رقم اعشار نمایش میدهند، استفاده میشود.
زمانی که قیمت یک دارایی بهطور ناگهانی و بدون معاملات بین دو سطح قیمتی جابهجا میشود، گپ قیمتی رخ میدهد. این پدیده معمولاً در زمان باز شدن بازار پس از تعطیلات یا انتشار اخبار مهم اقتصادی مشاهده میشود.
حساب اسلامی نوعی حساب معاملاتی است که در آن هزینههای سوآپ (بهره شبانه) حذف شدهاند، تا با اصول شریعت اسلامی مطابقت داشته باشد. در بروکر ترندو، حسابهای اسلامی برای معاملات فارکس و طلا ارائه میشوند.
استاپ اوت (Stop Out) سطحی از مارجین است که در صورت رسیدن موجودی حساب به آن، بروکر بهصورت خودکار شروع به بستن پوزیشنهای باز میکند تا از منفی شدن حساب جلوگیری کند. این سطح معمولاً بهصورت درصدی از مارجین مورد نیاز تعیین میشود.
کال مارجین (Margin Call) هشدار یا اطلاعیهای از طرف بروکر است که به معاملهگر اعلام میکند موجودی حساب او به زیر سطح مورد نیاز برای حفظ پوزیشنهای باز رسیده و باید حساب خود را شارژ کند یا بخشی از معاملات را ببندد تا از استاپ اوت جلوگیری شود.
خروج جزئی (Partial Close) به عملیاتی گفته میشود که در آن معاملهگر بخشی از حجم یک پوزیشن باز را میبندد تا مقداری از سود یا ضرر تحققیافته را ثبت کند، در حالی که باقیمانده پوزیشن همچنان باز میماند.
زمان سرور (Server Time) به ساعت و تاریخ تنظیمشده بر روی سرور معاملاتی بروکر گفته میشود که مبنای ثبت و اجرای سفارشها، باز و بسته شدن کندلها و رویدادهای مرتبط با بازار در پلتفرم معاملاتی است.
سشنهای معاملاتی (Trading Sessions) به دورههای زمانی مختلفی در طول شبانهروز گفته میشود که بازار فارکس در مراکز مالی مهم دنیا فعال است و شامل چهار سشن اصلی سیدنی، توکیو، لندن و نیویورک میشود.
کپیترید (Copy Trading) روشی در معاملات است که در آن معاملهگران میتوانند بهصورت خودکار معاملات یک معاملهگر حرفهای را در حساب خود کپی کنند، بدون اینکه مستقیماً تصمیمی برای خرید یا فروش بگیرند.
حساب پم (PAMM Account) نوعی حساب مدیریتی در فارکس است که در آن یک معاملهگر حرفهای با سرمایه خود و سایر سرمایهگذاران معامله میکند و سود و زیان بهنسبت سهم هر سرمایهگذار بین آنها تقسیم میشود.
حساب ECN نوعی حساب معاملاتی است که معاملات را بهصورت مستقیم و بدون واسطه به شبکه ارتباطی بین بانکی (Electronic Communication Network) متصل میکند و به معاملهگر امکان دسترسی به قیمتهای واقعی بازار با اسپردهای بسیار پایین و کمیسیون مشخص را میدهد.
قرارداد CFD یا "قرارداد مابهالتفاوت" نوعی ابزار معاملاتی مشتقه است که به معاملهگر اجازه میدهد بدون مالکیت واقعی دارایی، صرفاً بر روی تغییرات قیمت آن دارایی (اعم از ارز، سهام، طلا یا نفت) معامله کند و سود یا زیان او بر اساس تفاوت قیمت باز و بسته شدن معامله محاسبه میشود.
آلتکوین (Altcoin) به تمامی ارزهای دیجیتال غیر از بیتکوین گفته میشود و شامل طیف گستردهای از پروژهها مانند اتریوم، ریپل، لایتکوین و دیگر رمزارزها است که هرکدام با هدفها و فناوریهای متفاوتی توسعه یافتهاند.
تریدر (Trader) فردی است که با هدف کسب سود در بازارهای مالی مانند فارکس، ارز دیجیتال، سهام یا کالا به خرید و فروش داراییها میپردازد و معاملات او ممکن است کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت باشد.
پامپ و دامپ (Pump & Dump) به یک روش دستکاری بازار گفته میشود که در آن گروهی از افراد یا سازمانها بهصورت هماهنگ قیمت یک دارایی را بهطور مصنوعی بالا میبرند (پامپ) و پس از جذب سرمایهگذاران ناآگاه، دارایی خود را با سود بالا میفروشند و باعث سقوط شدید قیمت (دامپ) میشوند.
هجینگ (Hedging) به روشی در مدیریت ریسک گفته میشود که در آن معاملهگر با باز کردن یک موقعیت معاملاتی مخالف یا مکمل، سعی میکند از زیان احتمالی در معاملات اصلی خود جلوگیری یا آن را کاهش دهد.
همبستگی (Correlation) در بازارهای مالی به رابطه آماری بین دو دارایی گفته میشود که نشان میدهد این داراییها چگونه و تا چه اندازه با یکدیگر حرکت میکنند؛ همبستگی میتواند مثبت، منفی یا صفر باشد.
بروکر NDD یا "No Dealing Desk" نوعی کارگزار است که سفارشهای معاملاتی را بدون دخالت میز معاملات و بهصورت مستقیم به بازار بینبانکی یا تأمینکنندگان نقدینگی ارسال میکند و معمولاً شفافیت، سرعت اجرای بالا و دسترسی مستقیم به قیمتهای واقعی بازار را ارائه میدهد.ند.
بروکر DD یا "Dealing Desk" نوعی کارگزار است که خود بهعنوان طرف مقابل معاملات مشتریان عمل میکند و سفارشها را ابتدا بررسی کرده و سپس اجرا میکند، بنابراین ممکن است با معاملهگر وارد موقعیت مخالف شود و سود بروکر در تضاد با سود مشتری باشد.
اسکالپ (Scalping) یکی از سبکهای معاملاتی کوتاهمدت در بازارهای مالی است که در آن معاملهگر با باز کردن تعداد زیادی معامله در بازههای زمانی بسیار کوتاه، تلاش میکند از نوسانات کوچک قیمت سودهای جزئی اما مکرر کسب کند.
معاملهگری روزانه (Day Trading) سبکی از معاملهگری است که در آن معاملهگر تمامی معاملات خود را در همان روز باز و بسته میکند و هیچ پوزیشنی را به شب منتقل نمیکند، با هدف کسب سود از نوسانات روزانه بازار.
سوئینگ تریدینگ (Swing Trading) سبکی از معاملهگری میانمدت است که در آن معاملهگر پوزیشنهای خود را برای چند روز تا چند هفته نگه میدارد تا از نوسانات قیمتی بزرگتر و حرکات رونددار بازار بهرهبرداری کند.
پوزیشن تریدینگ (Position Trading) سبکی از معاملهگری بلندمدت است که در آن معاملهگر پوزیشنهای خود را برای هفتهها، ماهها یا حتی سالها حفظ میکند و تصمیمگیریهای خود را بیشتر بر پایه تحلیل فاندامنتال و روندهای بلندمدت بازار انجام میدهد.
نسبت ریسک به ریوارد (Risk-to-Reward Ratio) معیاری در مدیریت سرمایه است که میزان ریسکی را که یک معاملهگر برای دستیابی به مقدار مشخصی از سود میپذیرد، نشان میدهد و با تقسیم مقدار ضرر احتمالی به سود مورد انتظار در یک معامله محاسبه میشود. برای مثال، نسبت ۱:۲ یعنی برای ۱ دلار ریسک، ۲ دلار سود هدفگذاری شده است.
بیشترین دراودان (Maximum Drawdown) بزرگترین کاهش درصدی موجودی حساب از یک اوج تا یک کف متوالی در طول یک دوره مشخص است و نشاندهنده بیشترین میزان افت سرمایه در اثر زیانهای پیدرپی یک سیستم یا استراتژی معاملاتی است.
حد ضرر شناور (Trailing Stop) نوعی دستور توقف ضرر است که بهطور پویا با حرکت قیمت در جهت سود تنظیم میشود و در صورت بازگشت قیمت در جهت مخالف، در فاصله مشخصی از سقف یا کف جدید فعال میگردد تا سودهای حاصلشده حفظ شوند.
سنتیمنت بازار (Market Sentiment) به احساس، نگرش یا دیدگاه کلی معاملهگران و سرمایهگذاران نسبت به آینده بازار گفته میشود که میتواند صعودی (مثبت)، نزولی (منفی) یا خنثی باشد و نقش مهمی در جهتگیری حرکات قیمتی ایفا میکند.
تیک سایز (Tick Size) کوچکترین واحد تغییر قیمت مجاز برای یک دارایی یا ابزار معاملاتی در بازار است و تعیین میکند که قیمتها تا چه میزان میتوانند افزایش یا کاهش یابند.